[บทความ]...พระคุณแม่นั้น มากยิ่งกว่าสิ่งใด...

...พระคุณแม่นั้น มากยิ่งกว่าสิ่งใด...


ในฐานะที่เป็นชาวพุทธ คนไทยได้รับการอบรมให้มีความกตัญญูกตเวทิตาต่อผู้มีพระคุณ โดยเฉพาะแม่ผู้ให้กำเนิด เพราะคำว่า แม่ เป็นคำที่ไพเราะ ซาบซึ่ง เมื่อพูดถึงลูกทุกคนมักหวนระลึกถึงพระคุณของแม่ที่มีต่อตนอย่างมากมาย ยากที่จะหาโอกาสตอบแทนพระคุณของท่านให้หมดสิ้นได้...

พระพุทธเจ้า....ทรงยกย่องผู้ที่เป็นพ่อแม่ว่า "เป็นพระพรหม เป็นบูรพาจารย์ และเป็นอาหุเนยยบุคคล เพราะท่านเหล่านั้นเป็นผู้มีอุปการะมาก บำรุงเลี้ยงดู และแสดงโลกนี้แก่บุตรทั้งหลาย" พระคุณของแม่ที่เด่นชัด ตามคำสอนในพระพุทธศาสนาท่านพรรณนาไว้ ๔ ประการ

1. แม่เป็นพระพรหมของลูก คือ แม่มีคุณธรรมเหมือนกับพระพรหมอยู่ ๔ ประการ คือ เมตตา กรุณา มุทิตา และอุเบกขา ซึ่งเรียกว่า พรหมวิหารธรรม แปลว่า ธรรมเป็นเครื่องอยู่ของพระพรหม เพราะพระพรหมผู้สถิตอยู่บนชั้นพรหมโลกนั้นท่านมีคุณธรรมต่อสัตว์โลกเหมือนกันหมด แม่ก็เช่นเดียวกัน คือ มีพรหมวิหารธรรมทั้ง ๔ ประการนี้ต่อลูกทุกคน มีเมตตา ปราถนาให้ลูกทุกคนมีความสุข ความเจริญ มีกรุณา สงสาร ต้องการจะให้ลูกผู้มีความทุกข์พ้นจากความทุกข์ มีมุทิตา แสดงความยินดีด้วยความจริงใจเมื่อลูกของตนได้ดีมีสุข และมีอุเบกขาการวางเฉย ไม่ขวนขวายกังวล ในเมื่อทราบว่าลูกของตนเติบใหญ่ มีงานทำเลี้ยงตัวได้ หรือมีครอบครัวเป็นหลักป็นฐานแล้ว

2. แม่เป็นเทพองค์แรกของลูก เพราะแม่เป็นผู้มีอุปาระก่อนกว่าเทพเหล่าอื่น ... เทพมี ๓ ประเภท คือ อุปปัตติเทพ ได้แก่ พวกที่เกิดเป็นเทดาโดยกำเนิด สมมติเทพ ได้แก่ พระมหากษัตริย์ วิสุทธิเทพ ได้แก่ พระอรหันต์สาวก แม่ พระพุทธองค์ตรัสว่า เป็นวิสุทะเทพ เพราะท่านไม่คำนึงถึงความผิดที่ลูกกระทำผิดต่อท่าน แม่ให้อภัยเสมอ และหวังความสุข ความเจริญแก่ลูกอย่างเดียว เหมือนวิสุทธิเทพ คือ พระอรหันต์ไม่คำนึงถึงความผิดที่พวกคนพาลประพฤติผิดในท่าน หวังความเจริญแก่พวกเขาอย่างเดียว

3. แม่คือครูคนแรกของลูก สอนให้ลูกรู้สิ่งต่าง ๆ ตั้งแต่ยังเป็นเด็กเล็ก ๆ นอนแบเบาะให้รู้จักสัมผัสนิ้วมือของแม่ ให้รู้จักได้ยินเสียงเป็นเบื้องต้น และเมื่อเติบโตขึ้นมายังสอนว่า สิ่งนี้ควรทำ สิ่งนี้ไม่ควรทำ ให้ถูกต้องตามระเบียบแบบแผน ต่อมาอาจารย์อื่น ๆ จึงสอนหรือให้การศึกษาตามลำดับ

4. แม่เป็นบุคคลที่ลูกควรนำของมาบูชา เพราะท่านเป็นผู้มีอุปการคุณก่อน ต่อลูกทุกคน ...ตามหลักของพระพุทธศาสนานั้น พระอริยบุคคล จัดเป็นบุคคลที่ชาวโลกควรนำของมาบูชาเพราะท่านเป็นผู้มีคุณธรรมสูง สิ่งของที่บูชาหรือให้แก่พระอริยบุคคลจึงมีผลมาก เมื่อแม่มีคุณสมบัติเป็นดังพระอรหันต์อยู่ในบ้านใกล้ตัวเราเช่นนี้ ถ้าลูกต้องการที่จะได้บุญมาก ก็ควรบำรุงท่านให้มีความสุขกายสุขใจ โดยการไปหาท่าน ไปให้กำลังใจท่าน ไปกราบท่านบ้าง ให้สบายใจเถิด


พระคุณของแม่...ที่ได้กล่าวมาแล้วนี้ ปรากฏเป็นที่ชัดเจนแล้วต่อลูกทุกคน เว้นเสียแต่ว่าลูก ๆ บางคนยังคิดน้อยเนื้อต่ำใจอะไรบางอย่างที่ตนไม่เข้าใจ และนี่เป็นการยืนยันว่า คำสอนทางพุทธศาสนาได้เน้นถึงพระคุณของแม่ไว้ เมื่อลูกรู้ว่าแม่มีพระคุณมากอย่างนี้ ก็ควรแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อท่าน โดยสามารถทำได้ในขณะที่ท่านยังมีชีวิตอยู่ ด้วยการช่วยเหลือ เกื้อกูล เลี้ยงดูเป็นอย่างดี และเชื่อฟังคำสั่งสอนของท่าน อีกทั้งยังชักนำให้แม่ไม่มีศรัทธา ...ให้มีศรัทธาในทาน ศีล ภาวนา หรือ เมื่อท่านมีศรัทธาในทาน ศีล ภาวนา อยู่แล้ว ต้องเพิ่มพูนศรัทธาให้มากขึ้น จะทำให้แม่มีความสุขใจ ภูมิใจในลูกของตน อีกทั้งยังได้ชื่อว่าเป็นการรักษาวัฒนธรรมอันดีงามประจำชาติอันเป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญประการหนึ่งของไทยเรา...