คุณธรรมของพระอานนท์ ๑

ขอขอบคุณภาพจากen.academic.ru

ขอเสริมรายละเอียดที่พระอานนท์ถูกปรับอาบัติตอนสังคายนา อีกครั้ง

ครั้นถึงเวลาประชุมทำสังคายนา พระเถระอื่น ๆ ก็พากันไปยังธรรมสภา ณ ถ้ำสัตตบรรณคูหากันอย่างพร้อมเพรียง และต่างรูปต่างก็นั่งอยู่ ณ อาสนะแห่งตน ๆ


 แต่อาสนะของท่านพระอานนท์ยังว่างอยู่ เพราะท่านพระอานนท์คิดใคร่จะประกาศให้พระเถระทั้งหลายได้ทราบว่า ท่านได้สำเร็จเป็นพระอรหันต์แล้ว จึงไม่ได้ไปพร้อมกับพระเถระอื่น ๆ

เมื่อกำหนดกาลเวลาพอเหมาะแล้ว ท่านจึงแทรกดินลงไป และผุดขึ้น ณ อาสนะแห่งตน

แต่บางท่านกล่าวว่า ท่านเหาะไปทางอากาศตกลงบนอาสนะของท่าน

ในอรรถกถาคาถากล่าวไว้อีกนัยหนึ่งว่า พรหมสุทธาวาสองค์หนึ่ง ได้ไปประกาศในที่ประชุมสงฆ์สังคีติกาจารย์ว่า ท่านพระอานนท์ได้สำเร็จเป็นพระอรหันต์แล้ว

ได้ยินว่า พระอานนท์เถระไม่เคยเหยียดหลังบนเตียงตลอด ๑๕ ปีจนนิพพาน

เมื่อท่านไปปรากฏตัวในสังฆสันนิบาตนั้นแล้ว ท่านพระมหากัสสปก็ปรึกษากับสงฆ์ทั้งปวงว่าจะสังคายนาอะไรก่อน และจะให้ใครวิสัชชนาอะไร ที่ประชุมตกลงให้สังคายนาวินัยก่อน และเสนอให้ท่านพระอุบาลีวิสัชนาพระวินัยปิฎก และให้ท่านพระอานนท์ วิสัชชนาพระธรรม

ท่านพระอานนท์ถูกพระเถระปรับอาบัติ

ในการประชุมสังฆสันนิบาตครั้งนั้น ท่านพระอานนท์ถูกพระเถระทั้งหลายปรับอาบัติทุกกฎ ๕ เรื่อง

ทั้ง ๆ ที่รู้อยู่ว่าท่านไม่ผิด แต่ท่านก็ยอมรับ และยอมแสดงอาบัติทุกกฎนั้น ๆ ทุกเรื่อง คือ

(๑) พระเถระทั้งหลายโจทท่านว่า เมื่อพระผู้มีพระภาคตรัสให้ถอดถอนสิกขาบทเล็กน้อยได้บ้าง แต่ท่านไม่ทูลถามว่า ได้แก่อะไรบ้าง นี่แหละเป็นอาบัติทุกกฎ ขอให้ท่านแสดงอาบัติเสีย ท่านตอบว่า "กระผมระลึกไม่ได้ และไม่เห็นว่าการไม่ทูลถามนี้จะเป็นอาบัติทุกกฎ แต่กระผมเชื่อท่านทั้งหลาย จึงยอมแสดงอาบัติ"

(๒) พระเถระทั้งหลายโจทว่า เวลาท่านเย็บผ้าวัสสิกสาฎกยองพระผู้มีพระภาค ท่านเอาเท้าเหยียบผ้าวัสสิกสาฎกนั้น ข้อนี้เป็นอาบัติทุกกฎ ขอให้แสดงอาบัตินั้นเสีย ท่านตอบว่า "กระผมเหยียบโดยความไม่เคารพก็หามิได้ จึงเห็นว่าไม่เป็นอาบัติ แต่เพราะเชื่อท่านทั้งหลาย กระผมยอมแสดงอาบัตินั้น"

(๓) พระเถระทั้งหลายโจทว่า ข้อที่ท่านให้มาตุคามเข้าถวายบังคมพระสรีระของพระผู้มีพระภาคก่อน พระสรีระย่อมเปื้อนด้วยน้ำตาของพวกนางที่ร้องไห้นั้น เป็นอาบัติทุกกฎด้วย ขอให้แสดงเสีย ท่านตอบว่า "กระผมคิดว่า มาตุคามนี้จะได้ไม่ต้องกลับบ้านค่ำเกินไป จึงให้เข้าก่อนและเห็นว่าไม่เป็นอาบัติ แต่เพราะเชื่อท่านทั้งหลาย กระผมจึงยอมแสดงอาบัตินั้น"

(๔) พระเถระทั้งหลายโจทว่า ข้อที่ท่านไม่ทูลนิมนต์ให้พระผู้มีพระภาคทรงอยู่ต่อไปจนตลอดกัป เมื่อพระองค์ทรงทำนิมิตโอภาสนั้น เป็นอาบัติทุกกฎ ขอให้แสดงเสีย ท่านตอบว่า "กระผมถูกมารดลใจจึงไม่ได้ทูลอ้อนวอน... และเห็นว่าไม่เป็นอาบัติ แต่เพราะเชื่อท่านทั้งหลายกระผมจึงยอมแสดงอาบัตินั้น"

(๕) พระเถระทั้งหลายโจทว่า ข้อที่ท่านขวนขวายให้มาตุคามบวชในธรรมวินัยนั้นเป็นอาบัติทุกกฎ ขอให้แสดงเสีย ท่านตอบว่า "ที่ท่านขวนขวายให้มาตุคามบวชในธรรมวินัยนี้ ก็เพราะเห็นว่า พระนางปชาบดีโคตมีนี้เป็นพระเจ้าแม่น้าของพระผู้มีพระภาค เป็นผู้ประคับประคองเลี้ยงดู ทรงประทานขีรธาราแก่พระผู้มีพระภาค เมื่อพระพุทธมารดาทิวงคต กระผมเห็นว่าไม่เป็นอาบัติ แต่เพราะเชื่อท่านทั้งหลายจึงยอมแสดงอาบัตินั้น"

ขอขอบคุณข้อมูลจากhttp://www.dharma-gateway.com/monk/great_monk/pra-anon-04.htm

คัดลอกจาก ประวัติพระอานนท์ ในสารานุกรม พระไตรปิฎก ฉบับธรรมทาน