ประหลาดเหลือ...ปลาเสือพ่นน้ำ
(เพิ่มเติม)
กาพย์ยานี ๑๑
ปลาเสือเหลือที่ตา
เลื่อมแหลมกว่าปลาทั้งปวง
เหมือนตาสุดาดวง
ดูแหลมล้ำขำเพราคม
กาพย์เห่เรือ เห่ชมปลา พระนิพนธ์ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร์ ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์
ภาพจาก montereybayaquarium.org
(http://pet.kapook.com/view2547.html)
ปลาเสือพ่นน้ำ
หรือ ปลาขมังธนู หรือปลานักยิงธนู
ชื่อสามัญภาษาอังกฤษ : Common Archer Fish
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Toxotes chatareus
ลักษณะทั่วไป
เป็นชื่อปลาน้ำจืดชนิดหนึ่ง
เป็นปลาผิวน้ำขนาดเล็ก พบได้ทั้งในแหล่งน้ำจืดและน้ำกร่อย อาศัยอยู่ตามผิวน้ำ
( เพิ่มเติม)
ลำตัวป้อมสั้นแบนข้างมาก เนื่องจากเป็นปลาที่ชอบว่ายน้ำอยู่บริเวณผิวน้ำ แนวสันหลังจากจะงอยปากถึงครีบหลังเกือบเป็นเส้นตรง พื้นลำตัวสีเงินแซมเหลือง บริเวณท้องมีสีขาวเงิน มีแถบสีดำขนาดใหญ่พาดขวางลำตัว 5 - 6 แถบ เหมือนลายเสือ จึงได้ชื่อว่าปลาเสือ ปากกว้างมีขนาดใหญ่และเฉียงขึ้นข้างบนและจะงอยปากยืดหดได้ มีตากลมโต และอยู่ค่อนไปทางสันหลังกลับกลอกไปมาได้ มีรอยประสีดำบริเวณครึ่งบนลำตัว ประมาณ 5-6 แต้ม เกล็ดสาก ครีบหลังแบ่งออกเป็น 2 ตอนครีบหลังส่วนหน้ามีก้านครีบแข็ง ครีบก้นเป็นครีบอ่อนมีลักษณะใสโปร่งแสงสีของครีบหลังและครีบก้นเป็นสีส้มอมเหลือง ขอบครีบหลังและครีบก้นเป็นสีดำ ครีบหางจะมีสีเข้มกว่าเป็นสีส้มอมเหลือง
ซึ่งนับว่าปลาเสือพ่นน้ำสายพันธุ์นี้เป็นปลาเสือพ่นน้ำสายพันธุ์ที่มีแถบดำมากที่สุด และเป็นปลาเสือพ่นน้ำสายพันธุ์ที่พบได้มากและแพร่หลายที่สุด
นิสัย
เป็นปลาที่ก้าวร้าว ชอบอยู่รวมเป็นฝูง และลอยตัวอยู่ผิวน้ำเพื่อคอยจับแมลงผิวน้ำกิน ว่ายหากินอยู่ตามผิวน้ำเป็นฝูงเล็ก ๆ ไม่เกิน 20 ตัว
ปลาเสือพ่นน้ำมีความสามารถพิเศษอยู่สองประการ คือ สามารถมองเห็นวัตถุที่อยู่เหนือน้ำ ได้เป็นระยะห่าง 3 - 5 ฟุต
และอีกประการหนึ่ง คือ สามารถพ่นน้ำได้สูงถึง 1.5 เมตร จากผิวน้ำ พ่นน้ำได้โดยแรงกดดันอย่างรวดเร็วของแผ่นแก้มปิดเหงือกกับช่องเล็ก ๆ ใต้เพดาน ปากฉีดพ่นน้ำจากปากใส่แมลงที่อยู่เหนือน้ำได้เหมือนปืนฉีดน้ำ เพื่อให้เหยื่อตกลงมาและจับกินได้
ถิ่นอาศัย
พบได้ตามแม่น้ำเจ้าพระยา และแม่น้ำต่าง ๆ ลำคลองหนองบึงที่มีทางเชื่อมติดต่อกับแม่น้ำ ลำคลองทั่วไป ตามบริเวณปากแม่น้ำที่ติดต่อกับทะเล จนถึงเขตน้ำกร่อยเช่น ป่าชายเลน ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้รวมถึงประเทศไทยด้วย พบชุกชุมในภาคกลางและภาคใต้
อาหาร- แมลงน้ำ แมลงที่บินอยู่เหนือผิวน้ำ นอกจากนี้แล้วยังกินสัตว์ขนาดเล็กกว่า เช่น ลูกน้ำ ปลาขนาดเล็ก ลูกกุ้ง กุ้งฝอย เป็นต้น
ขนาด-มีความยาวประมาณ 10-15 ซ.ม. แต่ขนาดใหญ่ที่สุดมีความยาวถึง30-40 ซ.ม.
ประโยชน์-มีเนื้อน้อยและมีกลิ่นเหม็นเขียวไม่นิยมรับประทาน เนื่องจากมีลักษณะสวยงามเป็นที่รู้จักดีในความสามารถด้านการล่าแมลงจึงเป็นปลาที่นิยมเลี้ยงเป็นปลาตู้สวยงามกันมาก
ข้อมูลของกรมประมง และวิกิพีเดีย
ข้อมูลจากวิกิพีเดีย
วงศ์ปลาเสือพ่นน้ำ (วงศ์: Toxotidae)
คำว่า "Toxots" เป็นภาษากรีกหมายถึง นักยิงธนู
ปลาจำพวกนี้จัดอยู่ในกลุ่ม ปลาที่มีก้านครีบ (Ray-finned fishes)
ในอันดับ Perciformes
ปลาในวงศ์นี้มีขนาดตั้งแต่ 15 เซนติเมตร ถึง 40 เซนติเมตร ปากยาว จะงอยปากยืดได้ มีลำตัวป้อม แบนข้าง ตากลมโต ครีบหลังแบ่งเป็น 2 ตอน ตอนแรกเป็นก้านครีบแข็งเป็นเงี่ยง 4-5 ชิ้น ตอนหลังเป็นครีบอ่อน เกล็ดเป็นแบบสาก
การกระจายพันธุ์
มีทั้งหมด 1 สกุล คือ Toxotes ใน 7 ชนิด พบกระจายทั่วไปในเอเชียใต้, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ไปจนถึงรัฐควีนส์แลนด์และนอร์เทิร์นเทร์ริทอรีในออสเตรเลีย อาศัยทั้งน้ำจืดและน้ำกร่อย พบมากบริเวณปากแม่น้ำหรือแถบชายฝั่ง
พฤติกรรม
อาศัยเป็นฝูง หากินบริเวณผิวน้ำ เป็นปลากินเนื้อ อาหารได้แก่ แมลง ลูกปลา ลูกกุ้งขนาดเล็ก มีความสามารถพิเศษคือ พ่นน้ำได้ไกลถึง 1-2 เมตร เพื่อยิงแมลงให้ตกลงน้ำเป็นอาหาร สมชื่อภาษาอังกฤษว่า "ปลานักยิงธนู" (Archer Fish) ถ้าแมลงยังไม่ตก จะยิงซ้ำสำเร็จ สามารถเปลี่ยนพิกัดมุมยิงได้อีกด้วย ทั้งนี้เป็นเพราะปลาในวงศ์นี้มีลิ้นที่ยาว และมีร่องลึกที่ลิ้น ประกอบกับจะงอยปากที่กว้างพอดี เมื่อหุบเหงือกลงจะพ่นน้ำออกมาได้ในลักษณะเดียวกับปืนฉีดน้ำ
นอกจากนี้ยังสามารถกระโดดขึ้นงับเหยื่อเหนือน้ำได้สูงถึง 1 ฟุต
วางไข่ในฤดูฝนแถบชายฝั่งทะเลหรือปากแม่น้ำ โดยมีจำนวนตั้งแต่ 20,000-150,000 ฟอง ไข่มีขนาด 0.4 มิลลิเมตร โดยวางไข่แบบปล่อยลอยไปตามกระแสน้ำ พ่อแม่ปลาไม่ดูแลไข่
และนิยมเลี้ยงเป็นปลาสวยงามมีทั้งสิ้น 7 ชนิด เป็นชนิดที่ค้นพบใหม่ 1 ชนิด พบในไทย 3 ชนิด ได้แก่ เสือพ่นน้ำ, เสือพ่นน้ำเกล็ดถี่ และ เสือพ่นน้ำน้ำกร่อย
การจำแนกชนิดของปลาเสือพ่นน้ำ
1.ปลาเสือพ่นน้ำพม่า (Toxotes blythi) พบในประเทศพม่า มีสีสันลวดลายสวยงาม เพิ่งเข้าสู่การค้าขายเป็นปลาสวยงามได้ไม่นานมานี้
2.ปลาเสือพ่นน้ำ (Toxotes chatareus) เป็นชนิดที่พบมากที่สุด มีขนาดใหญ่ได้ถึง 40 เซนติเมตร พบกระจายทั่วไป และมีจุดดำมากกว่าทุกชนิด
3.ปลาเสือพ่นน้ำน้ำกร่อย (Toxotes jaculatrix)
4.ปลาเสือพ่นน้ำโบราณ (Toxotes lorentzi) มีรูปร่างแปลกไปจากชนิดอื่นๆ อย่างเห็นได้ชัด โดยมีลำตัวยาว ปากแหลม พื้นลำตัวสีคล้ำ พบในนิวกินี, อินโดนีเซียและออสเตรเลีย
5.ชนิดที่ค้นพบใหม่ (Toxotes kimberleyensis) ได้ทำอนุกรมวิธานเมื่อปี พ.ศ. 2547 (ค.ศ. 2004) มีลวดลายคล้ายปลาเสือพ่นน้ำพม่า พบในแคว้นคิมเบอร์ลี่ย์ ออสเตรเลียตะวันตก
6.ปลาเสือพ่นน้ำเกล็ดถี่ (Toxotes microlepis) มีสีเหลืองสดกว่าทุกชนิด
7.ปลาเสือพ่นน้ำตะวันตก (Toxotes oligolepis) พบเฉพาะในแม่น้ำฟริตซ์รอย ทางทิศตะวันตกของออสเตรเลีย ที่เดียวเท่านั้น มีเกล็ดที่มีความแตกต่าง
ปลาเสือของชาวบางกรูดก็คือปลาเสือพ่นน้ำ
ในช่วงน้ำขึ้นที่ริมฝั่งแม่น้ำหรือริมฝั่งคลอง จะพบเห็น ปลากระทุงเหว ปลาเข็มและปลาเสือพ่นน้ำ บ่อยครั้งก็จะเห็นการพ่นน้ำของปลาเสือพ่นน้ำพุ่งขึ้นเป็นฝอย สูงบ้าง ต่ำบ้างตามของขนาดของปลาเสือพ่นน้ำที่มีจะเรียวแรงฉีดน้ำใส่ตัวแมลง แต่พลอยโพยมยังไม่เคยเจอปลาเสือพ่นน้ำเป็นฝูง ๆ ก็เลยไม่รู้ว่าถ้ามีเหยื่อตกลงมาในน้ำแล้วปลาเสือพ่นน้ำจะเปิดศึกแย่งเหยื่อกันรุนแรงขนาดไหน (ตามนิสัยที่ว่าปลาเสือพ่นน้ำนี้มีนิสัยก้าวร้าว ) จะพบเห็นต่างตัวต่างแหวกว่ายแต่พบเห็นครั้งละหลาย ๆ ตัว โดยไม่รวมกันเป็นฝูงแบบปลาซิว ปลาแขยง และพบเห็นปลาเสือพ่นน้ำตัวไม่โตนัก แต่ถ้าพบเห็นปลาเสือพ่นน้ำก็จะพบครั้งละหลาย ๆ ตัว และจะว่ายน้ำอยู่ไม่ไกลฝั่งนัก
ปลาเสือพ่นน้ำเกล็ดถี่
ปลาเสือพ่นน้ำจาก เทคโนโลยีชาวบ้าน
คอลัมน์ ปลาสวยงาม
โดย พิชิต ไทยยืนวงษ์
ชื่อสกุลของปลาเสือพ่นน้ำ คือ Toxotes เป็นภาษากรีก แปลว่า "นักยิงธนู" นักเลี้ยงปลาทั่วโลกก็รู้จักมันในชื่อทางการค้าว่า "Archer fish" หรือปลานักยิงธนูนั่นเอง
แหล่งกระจายพันธุ์ของปลาในสกุล Toxotes หรือปลาเสือพ่นน้ำจะอยู่บริเวณเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ลงไปจนถึงทวีปออสเตรเลีย มีการสำรวจค้นพบได้ถึง 7 ชนิดพันธุ์ เฉพาะในเมืองไทยก็มีถึง 3 ชนิดพันธุ์ (species) ดังนี้ครับ
1. ปลาเสือพ่นน้ำธรรมดา
ชื่อวิทยาศาสตร์ Toxotes chatareus
ชื่อทางการค้า Seven-spot Archerfish, Largescale Archerfish
เป็นตัวที่พบเห็นได้ทั่วไป ส่วนมากอาศัยอยู่ตามบริเวณปากแม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง ที่มีทางเชื่อมต่อกับปากแม่น้ำติดทะเล พบได้มากทั้งทางภาคกลางและภาคใต้
2. ปลาเสือพ่นน้ำนครสวรรค์ หรือปลาเสือพ่นน้ำเกล็ดถี่
ชื่อวิทยาศาสตร์ Toxotes microlepis
ชื่อทางการค้า Smallscale Archerfish
บางคนก็เรียกว่าปลาเสือพ่นน้ำน้ำจืด เพราะพบได้มากในจังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งเป็นแหล่งน้ำจืดสนิท มีขนาดค่อนข้างเล็กกว่าเพื่อน แต่มีสีสันเหลืองเข้มสวยงาม สามารถนำมาเลี้ยงในตู้ปลาได้ดีกว่าปลาเสือพ่นน้ำชนิดอื่น
3. ปลาเสือพ่นน้ำน้ำกร่อย
ชื่อวิทยาศาสตร์ Toxotes jaculatrix
ชื่อทางการค้า Banded Archerfish
สามารถพบได้ทั้งปากแม่น้ำและบริเวณชายฝั่งทั่วไป มีขนาดใหญ่กว่าปลาเสือพ่นน้ำชนิดอื่นๆ การนำมาเลี้ยงต้องปรับสภาพน้ำเสียก่อน ซึ่งบางตัวก็ใช้เวลานานมาก
ที่มา http://pet.kapook.com/view2547.html
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น